• Tijdschrift voor Diergeneeskunde
  • 13 maart 2018 - 18:19

“Stalbrand wil je niet meemaken”

Elke brand in een stal met dieren laat een diepe indruk achter. Niet alleen bij de veehouder maar ook bij de bestrijders van de brand en andere betrokkenen en omstanders. Hoewel er steeds meer wordt gedaan aan preventie, komen stalbranden nog steeds voor. In het Tijdschrift voor Diergeneeskunde van februari 2017 verscheen een artikel over wat dit met dierenartsen doet.

Publiek

Eric Van der Velden, dierenarts bij Dierenartsenpraktijk Thewi, vertelt over zijn ervaring met stalbranden: “Als je ter plekke komt, is de brandweer er altijd al. Je meldt je bij de bewindvoerder en krijgt dan te horen dat je niks mag doen tot de brand onder controle is. Verder heb je meestal te maken met een dierhouder die in paniek is. Logisch natuurlijk. Problematisch kan ook de aanwezigheid van publiek en journalisten zijn. Die willen soms foto’s maken van een dierenarts die bezig is met de dieren. Het is aan te raden om rond te kijken naar een plek waar je als dierenarts je werk kunt doen zonder door publiek omringd te worden. Eventueel kun je met de aanwezige politie overleggen over het op afstand houden van de kijkers.”

Drama

Een stalbrand is niet alleen een drama voor dieren in een getroffen stal. Ook voor de veehouder is het leed groot. Dierenarts Van der Velden ziet het als onderdeel van zijn werk om de boer en zijn gezin op weg te helpen in het verwerkingsproces. “Het is goed om als alles achter de rug is, met de boer en zijn gezin om tafel te gaan zitten en samen wat te eten of te drinken.”

Ook voor een dierenarts zelf is een stalbrand een aangrijpende gebeurtenis. Van der Velden zegt hierover: “Op het moment zelf sta je daar niet bij stil. Je reageert primair en doet wat er moet gebeuren. Pas achteraf grijpt het je aan en denk je: ‘Tjonge, wat een ellende voor mens en dier.’ Ik hoop nooit meer een stalbrand mee te maken.”

Protocol

De Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde heeft zich in 2015 aangesloten bij het actieplan stalbranden. De rol van dierenarts is vooral gericht op het borgen van dierenwelzijn en ook op het behandelen van dieren die in een brandende stal hebben gestaan. Hiervoor heeft de KNMvD ook een protocol stalbranden opgesteld. https://www.knmvd.nl/dossiers/12108486/Dierenwelzijn.

Valwanden een oplossing?

Bij een stalbrand stikken veel dieren door rook. Met de vinding van dierenarts/adviseur Bulle Koster is dat tegen te gaan. Koster werkte een idee uit om de gevolgen van brand te beperken. Zijn vinding is simpel. Bij brand vallen de wanden van een stal of afdeling naar buiten. Het gevolg: rook kan ontsnappen en de dieren in de stal hebben meer overlevingstijd. “Je maakt zo van een binnenbrand een buitenfikkie. Bij brand is de brandweer binnen twaalf minuten ter plaatse. Zij kunnen de vuurhaard bestrijden.” Er is nog wel meer onderzoek nodig naar het effect van valwanden in de praktijk..

Eenvoudig, maar niet kostenloos

De vinding van Koster zou relatief eenvoudig toe te passen zijn. “Bij moderne stallen zijn de wanden geen draagmuren meer. Daardoor kun je vrij makkelijk een paar wanden per afdeling los in sponningen plaatsen, en met elektroslotjes op hun plek houden. Per stal praat je over meerkosten van enige duizenden euro’s.”

 

Voor publicatie op Dierenarts.nl is het artikel aangepast. Het volledige artikel kan je lezen in het Tijdschrift voor Diergeneeskunde van februari 2018