Eikenprocessierups en overlast bij paarden

Tussen mei en juli kunnen eikenprocessierupsen zorgen voor veel overlast en gezondheidsklachten bij mens en dier. Afhankelijk van de weersomstandigheden ontwikkelt de processierups rond begin mei brandharen. Het zijn deze haartjes die forse problemen kunnen opleveren voor de huid, slijmvliezen en luchtwegen van paarden, runderen, schapen, honden en andere gezelschapsdieren.

Verschijnselen

Vooral paarden en honden hebben te lijden van de eikenprocessierups. De meest voorkomende verschijnselen zijn heftige jeuk, roodheid en zwellingen van huid, lippen, tong en ogen. De klachten kunnen erger worden naarmate er meer contact is met de brandharen.

Komen de brandharen alleen in contact met kleine delen van de huid of ogen, dan zullen alleen zwellingen en heftige jeuk ontstaan. Paarden kunnen in paniek raken en gaan rondrennen door de heftige jeuk. Worden de brandharen opgenomen met ruwvoer of water, dan kunnen zwellingen van lippen en in de mond en andere delen van het maagdarmkanaal ontstaan waarbij kwijlen/speekselen gezien kan worden.

Waar moet ik op letten?

Eikenprocessierupsen nestelen bijna altijd in de toppen van een eikenboom. Overdag blijven ze in een kluwen op de warme kant van de boomstam. ‘s Avonds en ‘s nachts verplaatsen ze zich in een grote rij (processie) naar de voederplaatsen (bladeren) en terug. Paarden kunnen in contact komen met rupsen (-nesten) die op een stam zitten, of rupsen die over de grond kruipen als ze uit boom waaien. Maar meestal vormen de symptomen bij dieren de eerste aanwijzing dat er eikenprocessierupsen zijn. Hou het gedrag van dieren dus in de gaten. Sommige paarden weigeren in eerste instantie hooi te eten dat besmet is met de brandharen.

Behandeling bij paarden

Als er alleen uitwendig zichtbare milde symptomen zijn, kan het beste geprobeerd worden de brandharen weg te spoelen met veel water. Vermijd daarbij zelf het contact met de aangedane delen! Vaak moet de behandeling enkele dagen worden voortgezet. Het duurt soms enkele weken voordat alle klachten verdwenen zijn.

Is er ook sprake van bijvoorbeeld ernstige jeuk (vaak zichtbaar als bultjes), fors kwijlen, gezwollen oog, slikproblemen, benauwdheid, uittreden van vocht uit de huidbeschadigingen of verschijnselen als koliek, diarree of algemeen ziek zijn, neem dan contact op met je dierenarts!

Andere maatregelen

Waar mogelijk wordt aanbevolen het weiland af te zetten in een omtrek van ten minste 20 meter vanaf de stam van een boom met processierupsen. Het gras kun je niet gebruiken als hooi. Tip: hou in alle gevallen minimaal de hoogte van de boom aan als straal van het besmette gebied. Bij flinke wind kan deze afstand zelfs veel groter worden.

Dekens die contact hebben gehad met brandharen moeten gewassen worden, bij voorkeur op 60 graden. Wanneer dit niet mogelijk is, probeer dan op een lagere temperatuur te wassen en kijk dan of er opnieuw een reactie ontstaat bij het gebruik van de dekens.

Verwijdering

Het verwijderen en afvoeren van eikenprocessierupsen is gevaarlijk en precies werk, dat je beter niet zelf doet. Als de rupsen nog in de boom zitten, kun je een gespecialiseerd bedrijf inhuren om ze te laten verwijderen. De boomeigenaar is verantwoordelijk voor het treffen van maatregelen. Weet je niet wie de boomeigenaar is? Informeer dan bij de gemeente.

Er zijn verschillende methoden om eikenprocessierupsen en hun nesten te verwijderen. Op het kennisplatform processierups vind je hierover meer informatie. Daar staat ook meer informatie over andere onderwerpen die met de overlast van processierupsen te maken hebben. Voor meer informatie over gezondheidsklachten bij mensen kun je terecht op de website van de GGD-en en bij Thuisarts.nl.

Meer weten? Lees ook:

Eikenprocessierups problemen bij dieren

Deze beestjes kunnen jouw huisdier tot last zijn