-
Thibault Frippiat
Bloedneus bij jouw paard: en nu?
Van een kleine druppel tot een bloedbad, kan een bloedneus verschillende vormen hebben. In vele gevallen verwekt een bloedneus onrust of angst bij paardeneigenaren. En in zeldzame gevallen terecht.
Moet ik de dierenarts bellen?
In alle gevallen is het antwoord ja. Een bloedneus is een symptoom en het is belangrijk om een paard met bloedneus te laten onderzoeken door een dierenarts om de oorzaak vast te stellen. De enige twijfel die een paardeneigenaar moet hebben is: moet de dierenarts met spoed komen of niet?
Daarvoor is het belangrijk om een aantal parameters te bepalen:
- Is er veel bloed uit de neus gekomen?
Het is soms erg lastig te bepalen want het lijkt snel veel bloed te zijn, maar probeer hier een verschil te maken tussen een paar druppels in de neus of op de stalwand/grond, en een hele rode plas op de grond. - Is het bloed helderrood?
Dit is ook moeilijk te bepalen in sommige situaties (in het donker of als het bloed op stro valt) maar noteer het verschil tussen helderrood (zie onderstaande afbeelding) en donkerrood. - Duurt de bloeding langer dan 10 minuut?
- Is de bloeding ineens gestopt en weer begonnen?
Heb je ja geantwoord op ten minste één van deze vragen, dan is er mogelijk sprake van een spoedgeval. Raadpleeg dan de dierenarts. In de andere gevallen, kan het onderzoek op een later tijdstip plaatsvinden.
In afwachting van de dierenarts
Je hebt de dierenarts gebeld en je zit te wachten. Houd het paard rustig op stal, het liefst met de hoofd in een normale positie (geef hem geen ruwvoer op de grond). In alle gevallen, stop geen papier of handdoek in de neusgaten van het paard zoals het bij mensen gebruikelijk is, dit kan ernstige gevolgen hebben!
Het onderzoek
De dierenarts zal beginnen met een vraagstelling en een klinisch onderzoek. Na dit onderzoek is een diagnose mogelijk al vastgesteld. In andere gevallen kan het zijn dat de dierenarts een endoscopie zal uitvoeren. Met deze camera wordt het mogelijk om in de luchtwegen te kijken en dus de oorzaak van de bloeding in beeld te brengen. De meest voorkomende oorzaken worden hieronder besproken.
Als de bloeding al een paar dagen geleden plaats heeft gevonden, zal de dierenarts waarschijnlijk een longspoeling (B.A.L., bronchoalveolair lavage) moeten uitvoeren om een longbloeding vast te stellen. Heeft het paard heel veel bloed verloren, dan kan het in zeldzame gevallen noodzakelijk zijn om een bloedonderzoek uit te voeren. Komt de dierenarts er niet uit met endoscopie en een eventuele longspoeling, dan is het mogelijk dat medische beeldvorming ingeschakeld wordt. Denk dan een röntgenologie of CT-scan.
Veelvoorkomende oorzaken
Neusgaten, bijholtes, keel, luchtzakken, onderste luchtwegen of afwijkingen van hart en bloed: de lijst van mogelijke oorzaken is heel lang. Hier zijn de meest voorkomende oorzaken van een bloedneus bij paarden:
- Beschadigde longblaasjes (longbloeding):
Door een afwijking in de bloeddruk langs de longblaasjes (alveoli), kan het voorkomen dat deze longblaasjes openbarsten en dan komt er bloed vrij in de longblaasjes. Hoe meer kapotte longblaasjes en hoe groot de bloeddruk (bv. tijdens inspanning), hoe meer bloed vrijkomt in de longen en mogelijk komt dit bloed tot aan de neus van het paard. Er is helaas geen behandeling mogelijk om het paard te helpen herstellen van een longbloeding maar het is wel belangrijk om deze vast te stellen om eventuele aanpassingen te voeren in het management van het paard. Ook subklinische ontstekingen in de luchtwegen moeten onderzocht en behandeld worden. In sommige gevallen en voor sommige disciplines op hoog niveau kan een longbloeding een hinder zijn voor de prestaties, maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn. - Schimmelinfectie in de luchtzakken:
Langs de luchtzakken van het paard, zitten er meerdere belangrijke bloedvaten en zenuwen. Bij een gezond paard zijn de luchtzakken gevuld met … lucht! Maar helaas kan er ook een infectie plaatsvinden. Een daarvan in de infectie met een schimmel (mycose). De groei van de schimmel op het slijmvlies van de luchtzak(ken) zal deze wand beschadigen, en mogelijk de onderliggende structuren ook beschadigen: bloedvaten en zenuwen. Dit kan leiden tot onder andere ernstige neusbloeding. Dit is absolute spoed want het bloedvat moet chirurgisch dichtgemaakt worden. - Afwijking van het zeefbeen
De progressief ethmoïdaal hematoom is een afwijking van het zeefbeen resulterend in herhaalde maar geringe bloedingen, vaak uit één neusgat. Waarom sommige paarden aan deze afwijking lijden is nog niet bekend. Bij deze afwijking is het belangrijk om de locatie, grootte en omvang te bepalen d.m.v. medische beeldvorming (röntgenologie, CT-scan). Meerdere behandelingsopties zijn beschikbaar, zowel chirurgisch als medisch (herhaalde injectie van hulpmiddelen in de afwijking), maar ondanks de behandeling blijft de prognose op lange termijn gereserveerd vanwege het hoge aantal recidieven. - Trauma
Hieronder verstaan wij een trauma op het hoofd of nek mogelijk door zich te hebben gestoten of schade door een ander paard. - Vreemd lichaam
Een voorwerp wat niet in het paard hoort bijvoorbeeld een stuk hout. - Beschadiging van het slijmvlies
Als een paard met bijvoorbeeld koliek moet worden gesondeerd (met een slang via de neus naar de maag), kan het gebeuren dat het slijmvlies van de neus wordt beschadigd of dat het einde van de sonde (slang) tegen het zeefbeen aanstoot. Dit kan een tijdelijke, soms heftig, maar meestal onschuldige bloeding.